Леонардо Да Винчи: Хэсүүчлэл, Харь газар дахь сүүлчийн өдрүүд
Италид цөвүүн цаг иржээ. 1498 оны зун. Нэгдсэн Итали байхгүй болов. Лодовико Моро Францын шинэ хаан Милан дахь герцогийн нутгийг эзэмдэхийг хүссэн Людовик XII-ын Итали руу дайрах цэргийн бэлтгэл ажиллагаанд санаа зовж байв. Тэр өдрүүдэд Моро Леонардог дахин урьж, ордны инженер гэдэг хүндэт цол олголоо. Гэвч итгэл эвдэгсэд францчуудад хотын хаалгыг нээж өгсөн юм. Хаан Миланаас явж, төдөлгүй араас нь ивээл нөмөргүйдсэн Леонардо ч явсан билээ. Ингээд суутны хэсүүчлэлийн он жилүүд эхлэв. Тавь гарсан зураач эхлээд Мантуя руу, дараа нь Венецийг зорив. Суутанд уран бүтээлээ үргэлжлүүлэхэд тайван орчин хэрэгтэй байсан учраас Флоренцийг зорьсон юм. 1501 оны дөрөвдүгээр сард Леонардо “Гэгээн Анна Мария Есүсийн хамт” гэсэн хатуу цаасан дээрх бүтээлээ дуусгалаа. Зураачийн бүтээл хотын оршин суугчдыг гайхшируулж, хүмүүс баяр наадамд оролцож байгаа мэт олноороо сонирхож, шагшин магтаж байлаа. Гэвч илүү ихийг хүссэн зураач Чезар Боржиагийн Итали руу ирээч гэсэн урилгыг хүлээн авсан юм. Шинэ ивээн тэтгэгч нь Италийн хамгийн баргар, хэрцгий улс төрчдийн нэг байв. Гэвч жинхэнэ уран бүтээл хийх их хүсэлдээ шатсан Леонардо урилгыг хүлээн авч Флоренцаас Тосканы Пьомбино хот руу явсан билээ. Техникийн агуу төслүүдээ боловсруулах боломж олдсон ч захирагчийн хайнга байдлаас болж Флоренцдаа буцаж ирэв. Тэр “Ангиарийн дэргэдэх тулаан” нэртэй хатуу цаасан дээр бүтээсэн ханын зурагтаа 1440 оны долоодугаар сард болсон Флоретин, Миланы цэргүүдийн тулааныг дүрслэв. Тулааны зөвхөн нэг хэсэг буюу тугийн төлөөх амь өрссөн хэсгийг харуулсан энэ бүтээл нь дэлхийн зураачдын хувьд томоохон дэг жаяг болсон юм. Харин өнөөгийн бидэнд агуу зураач Рубенсийн хуулбар л үлдсэн билээ. Леонардогийн онцолж хэлэх өөр нэг сод бүтээл нь Мона Лиза, алдарт Жоконда. Уг зургийг тэрээр Жоконда гэх тухайн үеийн баян худалдаачны захиалгаар бүтээсэн юм. Вазаригийн бичсэнээр энэхүү бүтээл нь өөртөө бардам итгэлтэй хэнийг ч алмайруулж, мэгдүүлж, сандруулахаар болсон билээ. 1506 оны зун. Леонардо Миланд Францын амбаны урилгаар ирэв. Флоренцоос түүнийг гурван сарын хугацаагаар л явахыг зөвшөөрсөн юм. Заасан хугацаанд ирэхгүй бол их хэмжээний торгууль төлнө гэсэн сануулгатайгаар. Гэвч Милан дахь уран бүтээл нь сунжирч тэсэхээ байсан Флоренцийн захирагчаас доромжилсон захидал хүлээж авчээ. Ийнхүү тэр Миланд зургаан жил амьдарсан юм. Амьдралынхаа сүүлчийн жилүүдэд Леонардо нисгэгч төхөөрөмж бүтээх санаагаа хэрэгжүүлж эхлэв. Гэвч хүч чадал нь улам бүр муудсаар, сүүлдээ бүр баруун гаргүй болсон юм. Тэрээр гэрээслэл бичиж, бүтээл туурвилаа хайртай шавь нарынхаа нэгд үлдээсэн билээ. Таалал төгссөн өдөр нь 1519 оны тавдугаар сарын 2. Харийн нутаг буюу Францын Амбуаза хэмээх жижигхэн хотод хүн төрөлхтний сод хүмүүн амьсгал хураажээ. Түүний үлдээсэн зурваст “Ашиг авчрахын тулд би ядардаггүй” гэсэн өгүүлбэр бий. Агуу их өөрөө суралцагч суутан цаг үеийнхээ хамгийн боловсролтой хүн болж чадсан юм.
